Wist je dat een capuchon van een sweater of een t’shirt voor kinderen met autisme veiligheid kan bieden? Meestal willen we dat kinderen op school, in de klas of in gezelschap met andere mensen de capuchon af doen. Dat hebben we zo geleerd, dat zijn zo de waarden en normen die we mee hebben gekregen van onze maatschappij. Uit ervaring weet ik dat een capuchon een belangrijke functie kan bieden en dat je bij goede observatie kan zien hoe een kind zich op dat moment voelt. Als en kind zich niet prettig of onveilig voelt zal hij of zij de capuchon ophouden en zichzelf er diep in willen verstoppen. Als het kind zich prettiger, dus veiliger en vertrouwd voelt zal het de capuchon steeds vaker af doen of afhouden.
Zo ken ik een aantal voorbeelden maar vertel over Max 12 jaar met PDD-nos die voor het eerst naar de dagbehandeling groep moest gaan. Max koos ’s morgens uiteraard voor een sweater met capuchon, zijn favorieten kledingstuk. Max vond het super eng om naar de dagbehandeling te gaan omdat hij kennis ging maken met nieuwe begeleiders en andere kinderen dan hij in zijn klas gewend was. Alles was nieuw, alles was anders! Bij het uitrekken van zijn jas stond hij bij de kapstokken diep verscholen in zijn capuchon. Hij wilde niet gezien worden, onzichtbaar zijn en het liefst weer met zijn moeder mee naar huis gaan. Zijn mentor kwam Max op de gang verwelkomen en vroeg hem mee naar de groep. Morrelend liep hij mee, nog steeds verborgen in zijn capuchon. “Doe je even je capuchon af ” riep zijn moeder hem nog na, waarop zij een afwijzende blik van Max terug kreeg. De mentor van Max maakte een gebaar wat aangaf dat het niet erg was en zij “dat komt nog wel.” Een week lang hield Max elke dag zijn capuchon op, en op de laatste middag van de week kwam Max uit de groep zonder capuchon. Max voelde zich sterk en veilig genoeg om gezien te kunnen worden, om echt kennis te maken met zijn groepsgenoten en deel te nemen aan de groep. De maanden daarop hield Max zijn capuchon af, maar als hij angstig of onzeker was deed hij ‘m weer even op. Dit was voor de groepsbegeleiding geen probleem, want Max deed zijn capuchon vanzelf weer af als hij zich prettiger voelde.
Vaak wordt het dragen van een capuchon gezien als asociaal en ongewenst gedrag, en wordt het door vele afgekeurd omdat in het verleden een associatie had met dieven gangsters en voor jongeren die op straat rond hangen . Het dragen van een capuchon kan bescherming bieden, maakt het makkelijker om je af te sluiten van je omgeving en je te concentreren op hetgeen waarmee je bezig bent. Het kan jouw als ouder, leerkracht en hulpverlener zicht geven op hoe het kind in zijn of haar vel zit.
Petra Dekker
www.coachaut.nl