Niet gecategoriseerd

Uw kind met autisme is slim genoeg om te weten dat….

Een zin die ouders vaak te horen krijgen van een leerkracht of hulpverlener is dat hun kind slim genoeg is om te weten dat… en dat ze slim genoeg zijn om het een en ander wel te kunnen. Ook zo vertelde mij een moeder die contact had opgenomen met school ter voorbereiding van het schooljaar voor haar kind, dat die zinnen haar erg kunnen kwetsen. En ja, ook ik herken dat. Maar waarom kwetsen deze zinnen ons? De zin dat ons kind slim genoeg is zou misschien een compliment moeten zijn, maar als blijkt dat ons kind niet doet wat er gevraagd wordt of geen antwoord kan geven op de vraag, dan kan je je afvragen waarom er geen goede reactie komt? Wij ouders weten het wel. Ons kind heeft autisme, en kinderen met autisme kunnen of weten dingen soms heel goed, maar soms ook niet. Onze zoon heeft een disharmonisch IQ. Dat wil zeggen dat hij verbaal redelijk sterk is maar in zijn handelen op net niveau van zwakbegaafd zit. Als je met het praat lijkt hij ook zeker heel slim, en ja zijn oren zijn erg goed, zelfs zo goed dat hij gefluister prima kan verstaan. Maar in zijn handelen is hij erg zwak. Dit disharmonisch IQ zorgt er nog weleens voor dat hij door mensen overschat wordt. Maar ook kinderen met autisme met een gemiddeld- of een hoog IQ zullen niet altijd goed begrijpen wat er van hun verwacht wordt, of kunnen participeren op het geen mensen van hun vragen.
Zo vertelde een juf ooit eens tegen mij dat onze zoon slim genoeg was om de afspraak op te kunnen volgen dat hij op zijn stoel moest blijven zitten. De handeling en de afspraak zijn duidelijk, maar waarom zat onze zoon dan op de grond onder zijn tafel? Ik wist het wel, en heb geprobeerd uit te leggen dat onze zoon zich niet veilig voelde in de klas en overprikkeld was. Ik nam mijn zoon dan mee uit de klas en ging  op een  rustig en voor hem een veilig plekje zitten, en vroeg hem vriendelijk en geduldig wat er aan de hand was. Meestal kon hij niet meteen antwoord geven, en dan zij ik: “ Ik zie dat het niet zo goed met je gaat, klopt dat?” Met korte vragen waarop een kind met een ja en nee geantwoord kan geven, en met begrip tonen, kom ik er vaak achter wat er aan de hand is. Dat onze zoon de afspraak niet na kon komen en dus niet op de stoel kon zitten was omdat hij overprikkeld was. Onze zoon weet gerust wat de afspraak is, maar kan deze niet nakomen omdat er teveel spanning in zijn lijf zit, chaos en angst voelt.
Kinderen met autisme hebben moeite met het overzien van het geheel, en er de juiste betekenis aan te geven. Maar ook met het plannen en organiseren van taken en daarin schakelvaardig,  en flexibel zijn. En met het innerlijk van de ander begrijpen en er rekening mee houden en daarnaast ook het innerlijk van jezelf  herkennen, kunnen verwoorden en er naar handelen.  (Theory of Mind).
Dit maakt dat kinderen met autisme moeilijkheden hebben met de sociale interactie, sociale verbeeldingskracht en sociale communicatie.
Maar dan ben je er nog niet want kinderen met autisme kunnen ook overgevoeligheden of ondergevoeligheden hebben van de zintuigen.
Deze gevoeligheden van de zintuigen  en andere moeilijkheden die kinderen met autisme hebben, zoals een vertraagde prikkel en informatie verwerking,  kan dus veroorzaken dat een kind de ene keer wel iets goed begrijpt en de andere keer niet. En nee, het kind kan dat niet van te voren aangeven, het overkomt hem of haar. En juist dan wordt een kind angstig, en als je als ouder, leerkracht of hulpverlener  geen of te weinig begrip toont, onduidelijk bent, of ongeduldig wordt, zal de angst alleen maar groter worden. Angst en frustratie zorgt er voor dat het vermogen om rationeel  na te denken moeilijk wordt.
De zin: “ Uw kind is slim genoeg om….” Kan ouders kwetsen, omdat zij weten dat hun kind best wel slim is, maar ook weten…. dat hun kind niet altijd in staat is om opdrachten op te volgen en hun afspraken na  kunnen komen.

Related post