Opeens lig ik om 6 uur wakker en draai alles om het woord manipulatie. Ik draai me even in een betere houding want het is nog te vroeg om er al uit te gaan, maar mijn gedachtes houden mij bezig. Het stoort me, maar het laat me niet los. Gisteren waren we bij familie op bezoek waar mijn zoon als gespreksonderwerp op tafel kwam. Zoon 18 jaar, autisme en hobbelt geheel niet vlekkeloos door zijn schoolcarrière. Dan verteld een familielid dat onze zoon goed is in manipuleren, en dat is niks nieuws voor me, maar wat ik dan doe, is uitleggen waar manipulatief gedrag vandaan komt, en dat wordt niet echt gewaardeerd. Vorige week was onze zoon bij zijn begeleider die we hebben ingeschakeld om onze zoon te helpen bij het herkennen en onder controle krijgen van zijn angsten. Ook deze man vertelde dat onze zoon een meestermanipulator is en dat ik moest stoppen met het goed praten. Het raakt me, maar doe er op dat moment niks mee, maar vanmorgen om 6 uur liet het me niet meer los. Ik vraag me af wat er nou voor zorgt dat het me opeens bezig houd. Is het omdat ik me bekritiseerd voel in de opvoeding, is het omdat ik vind dat ik het niet goed praat, maar wel begrijp waar het vandaan komt. Voed ik mijn kind niet goed op, of snappen zij de combinatie autisme en manipuleren niet. Ik weet het niet en ga het vervolgens uitzoeken.
Mijn idee over het mogelijk manipuleren van mijn zoon, dat ik best wel dingen zie gebeuren, en hem hoor zeggen, om maar geen afspraken te hoeven maken waar hij niet geheel achter staat of angst voor voelt. Zo heeft hij een formulier voor school nog niet ingevuld waar zijn rooster op aangepast dient te worden. Als hij dit formulier op school inlevert dan krijgt hij het vak biologie er bij in zijn rooster. Het naar school gaan is voor hem al een opgave, en hij weet nog steeds niet alle namen van de kinderen uit zijn klas en van de docenten. Dus… stelt hij het nieuwe vak biologie uit door het formulier niet in te leveren. Wat er nog niet staat, is er ook nog niet. Zijn handelen wordt gestuurd door angst, dus saboteert hij de boel. Ik praat dit gedrag niet goed, maar begrijp wel waar het vandaan komt. Ligt het probleem dan in het manipuleren of handelen door angst? Naar mijn idee is het angst om mogelijk weer gekwetst te worden in een wereld die hem overweldigd, grip willen hebben op situatie die hij niet begrijpt. Het lastige hierin is dat het autisme totaal niet zichtbaar is bij onze zoon, met het gevolg dat mensen hem overschatten. Verwachten dat hij met zijn 18 jaar volwassen is, en het allemaal begrijpt en aankan. Emotioneel zie ik dat hij jonger is in zijn ontwikkeling, hij erg onzeker is, en vaak gestuurd wordt door zijn angsten.
Als ik zoek naar informatie over autisme en manipuleren kom ik bij Participate-autisme.be het volgende tegen: Mensen met autisme zijn minder geneigd om te liegen of te manipuleren. Hun nood aan voorspelbaarheid en rechtlijniger denken zorgt ervoor dat ze duidelijke en rechtvaardige regels (beter dan de gemiddelde mens) respecteren, plichtsbewust zijn en blijk geven van een onwrikbare logica. Dan kan ik me hier wel in vinden. Als je dan op de vraag komt, hoe ga je hier mee om? Dan denk ik aan bieden van veiligheid en vertrouwen. En daar ligt het denk ik juist aan. Onze zoon is een instromer op de HAVO, loopt 3 maanden achter met een aantal vakken, moet wennen aan de school, leerlingen en leerkrachten. De eerste paar maanden hebben ze onze zoon aardig laten zwemmen, waardoor zijn motivatie wegzakte en zijn angsten toenamen. En nu…wordt hij meestermanipulator genoemd. En mag ik het niet goed praten. Ik ben er nog steeds niet uit of ik het terecht vind, of eigenlijk vind ik het wel onterecht, maar snap ook dat we met zijn gedrag iets moeten. Gedrag wat naar mijn idee veroorzaakt wordt door angst. Afgelopen jaren hebben we te maken gehad met verschillende hulpverleners die te weinig kennis hadden over autisme. En ik ben van mening dat je toch echt rekening moet houden met de kenmerken vanuit autisme, want dat maakt hoe ze soms anders denken, anders interpreteren, en situaties anders voelen of zien. Ik sluit mijn blog af, maar ben er nog niet klaar mee!